15 sierpnia, w święto Matki Boskiej Zielnej, spod stadionu Bronowianki wyruszył do krakowskiego Rynku tradycyjny Korowód Bronowicki. Mieszkańcy Bronowic w odświętnych ludowych strojach, drewnianymi wozami zaprzężonymi w konie, wyruszyli do słynnego Kościoła Mariackiego, by wziąć udział we mszy św. w intencji bronowiczan (to z Parafii Mariackiej wyrosła parafia pw. św. Antoniego z Padwy w Bronowicach Małych). Takie święto przypomina o korzeniach Klubu Sportowego Bronowianka, od kilkudziesięciu lat wpisanego w pejzaż Bronowic, wyjątkowej dzielnicy Krakowa, zapisanej w narodowej pamięci i kulturze, a przy tym jednej z najpiękniejszych i najciekawszych.

Klub jest częścią wspaniałej bronowickiej historii i tradycji, a wyrósł ze społecznikowskiego zapału tutejszych gospodarzy, którzy dokładnie 85 lat temu założyli sportowe stowarzyszenie. W ciągu następnych lat Bronowianka przeżywała chwile chwały, ale i momenty strachu o przetrwanie. Wszystko zniosła, by w tym roku obchodzić 85. urodziny. Przypomnijmy (za klubową monografią) jak to się z Bronowianką w Bronowicach zaczęło...

W polskiej historii Bronowice Małe zasłynęły dzięki weselu znanego poety Lucjana Rydla z córką bronowickiego chłopa Jadwigą Mikołajczykówną. Stanisław Wyspiański opisał je w narodowym dramacie „Wesele”. Historia działalności sportowej w Bronowicach Małych, do 1941 roku podkrakowskiej wsi w zachodniej części Krakowa, jest niewiele młodsza od artystycznych dzieł Wyspiańskiego czy związanego z Bronowicami malarza Włodzimierza Tetmajera. Sportem zaczęto się w Bronowicach Małych interesować w okresie międzywojennym. Tutejsza młodzież, uczęszczająca do szkół średnich w Krakowie oraz ucząca się i praktykująca u znanych krakowskich rzemieślników, a także chłopcy z rodzin chłopskich, grali w piłkę nożną na bronowickich pastwiskach znajdujących się na Błoniu i Wróżnej Górze. Stanisław Młodzianowski, nieżyjący już badacz historii Bronowic, w przeszłości także działacz Bronowianki wspominał, że sportowe zainteresowania młodzieży mogły tu rozkwitać, bo w latach 1931-1934 wybudowano w Bronowicach Małych nową, siedmioklasową szkołę, która należała do najlepszych szkół powszechnych nie tylko w podkrakowskich wsiach, ale także w cesarsko-stołecznym mieście Krakowie. Była bogato wyposażona sala gimnastyczna, a znaczne tereny zielone, położone obok szkoły, dawały możliwość uprawiania różnych dyscyplin sportowych – wspominał Młodzianowski. Przy szkole zorganizowano drużyny harcerskie dziewcząt i chłopców oraz Związek Strzelecki wyłącznie dla młodzieży męskiej. Organizacje te były inspiratorami imprez sportowych na terenie Bronowic.

Piłkarskie zainteresowania bronowiczan nie ograniczały się wtedy tylko do kibicowania znanym już w Polsce drużynom Wisły i Cracovii. W Bronowicach rozgrywano wtedy towarzyskie mecze piłkarskie między „Wsią” a „Błoniem”. Granicą między tymi drużynami były tory kolejowe przebiegające przez Bronowice. Mecze „Błonia” – „Wieś” rozgrywane były aż do 1956 roku. Kiedy w Bronowicach nie było jeszcze drużyny uczestniczącej w oficjalnych rozgrywkach, ich mieszkańcy grali w istniejących już klubach: w Cracovii – Józef Dzieża, w Wolance – Władysław Młynarczyk, Kazimierz Baczyński i Franciszek Pipień, a w Toniance – Andrzej Młodzianowski i Franciszek Sadzik, którzy po założeniu Bronowianki przeszli do niej i byli podstawowymi graczami drużyny.

W 1935 roku powołano do życia Klub Sportowy Bronowianka. Jego założycielami byli: Jan Baczyński, Józef Baczyńki, Kazimierz Baczyński, Jan Bierlit, Jan Borówka, Andrzej Czepiec, Antoni Dzieża, Józef Fabrycy, Stanisław Grinn, Rudolf Groch, Franciszek Kosoń, Józef Kosoń I, Józef Kosoń II, Władysław Kraj, Mieczysław Mądrzykowski, Jan Młynarczyk, Jan Romanowski, Ludwik Sitnik, Jan Syrda, Mikołaj Wilk, Jan Wodnicki i Jan Zwoliński. W tym samym roku wójt gminy Bronowice Karol Waligóra i sołtys gromady Bronowice Małe Józef Borówka oraz rada gromadzka wyrazili zgodę, żeby na pastwisku należącym do gminy, a położonym na tzw. Błoniu, urządzić klubowe boisko piłkarskie. Teren przeznaczony pod boisko nadawał się do gry w piłkę nożną i był skubany przez pasące się na nim konie oraz krowy należące do okolicznych gospodarzy. Wytyczono linie boiska, a chłopcy pasący bydło wycięli w trawniku rowki w miejscu wyznaczonych linii, które zalano wapnem. Miejscowi stolarze wykonali dwie bramki. W pewną słoneczną niedzielę gospodarz z Błonia Franciszek Klima pojechał bryczką zaprzężoną w parę koni do kościoła Mariackiego i przywiózł na boisko w Bronowicach księdza Ferdynanda Machaja, który uroczyście poświęcił murawę. Po poświęceniu boiska rozegrany został pierwszy oficjalny mecz pomiędzy dwoma drużynami Bronowianki. Jedną stanowili zawodnicy, a drugą założyciele klubu i członkowie zarządu.

Przez pierwsze lata w klubie działała wyłącznie sekcja piłki nożnej, jako jedyna prowadzi działalność nieprzerwanie przez 85 lat. W historii klubu pojawiały się także inne sekcje: koszykówki, gimnastyki, siatkówki, a nawet sekcja teatralna. Dziś w Bronowiance oprócz piłki nożnej kobiet i mężczyzn można uprawiać tenis stołowy (przysporzył klubowi największych sukcesów krajowych i międzynarodowych) oraz siatkówkę (kobiet).

(Fragment monografii "80 lat KS Bronowianka", autorzy: Jerzy Filipiuk, Wojciech Gorczyca, Małgorzata Syrda-Śliwa, współpraca: Magdalena Namysł, Wiesław Kraj, Stanisław Młodzianowski).

Korowód Bronowicki organizują Towarzystwo Przyjaciół Bronowic, Rada Dzielnicy VI Bronowice i  Parafia św. Antoniego z Padwy w Bronowicach Małych.  

Zdjęcia Alicja Śliwa (więcej na Facebooku Bronowianki)